Aktualnie trwają prace nad zmianą rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie certyfikacji w działalności lotniczej. Link do projektu znajdziecie tu: https://bip.ulc.gov.pl/index.php/projekty-krajowe Jest jeszcze czas na zgłaszanie uwag – wszystkich zainteresowanych zachęcam do udziału w pracach nad zmianą rozporządzenia. Ja swoje uwagi już zgłosiłem, ale o nich pod koniec artykułu.
Co będzie oznaczała zmiana, jeżeli wejdzie w życie?
Projekt zakłada, że certyfikat AOC będzie mógł zostać wydany operatorowi, który wykorzystuje statki powietrzne wyłączone z nadzoru EASA. Zmiana dotyczy tylko kategorii samolotów i śmigłowców, więc urządzenia latające pozostają poza jej zakresem – przynajmniej literalnie. I nie chciałbym wchodzić w temat samolotów ultralekkich, bo zakopalibyśmy się w nieścisłościach prawnych.
Prezes ULC opublikował projekt wytycznych w sprawie lotów zapoznawczych. Propozycja zakłada wprowadzenie istotnych uściśleń dotyczących organizacji, pilotów oraz warunków wykonywania tego typu operacji lotniczych. Wytyczne w tym konkretnym elemencie to jedna z niewielu możliwości ingerowania Państwa Członkowskiego w prawo UE – upoważnienie znajduje się w ARO.OPS.300 Rozporządzenia (UE) nr 965/2012.
O lotach zapoznawczych pisałem już kilkukrotnie na blogu, artykuły znajdziecie pod tymi linkami:
Dla przypomnienia – loty zapoznawcze to krótkie loty okrężne, które odbywają się za wynagrodzeniem lub na zasadzie innego świadczenia wzajemnego. Ich głównym celem jest promocja sportów powietrznych i lotnictwa rekreacyjnego oraz przyciąganie nowych adeptów. Takie loty mogą być organizowane przez zatwierdzone lub zadeklarowane organizacje szkoleniowe (ATO, DTO) oraz inne organizacje, które spełniają określone wymagania.
Co zmieniają nowe regulacje i jakie konsekwencje niosą dla organizacji lotniczych? Krótki opis znajdziecie poniżej.
Marginalny udział w działalności
Projekt wytycznych zawiera bardzo konkretną definicję działalności marginalnej. Zgodnie z § 2 pkt. 3 projektu wytycznych „działalność marginalna – oznacza działalność będącą bardzo niewielką częścią ogólnej działalności organizacji, gdzie ogólny czas lotów zapoznawczych nie powinien przekraczać 10% całkowitego czasu lotu w organizacji, prowadzoną głównie w celu promowania organizacji lub przyciągania nowych studentów lub członków. Uznaje się, że organizacja zamierzająca oferować takie loty jako regularną działalność gospodarczą, nie spełnia warunku działalności marginalnej”.
Pamiętam zawsze, że ten wykaz miał 2-3 strony. Aktualnie mamy 14 podmiotów, które zgłosiły swoją działalność… Ostatni numer zgłoszenia to PL.UL.046, czyli od momentu prowadzenia wykazu 32 podmioty (prawie 70%) wycofały zgłoszenie. Czy zakończyły działalność? Śmiem wątpić, bo wstukując w google hasło „lot widokowy samolotem ultralekkim” albo „holowanie samolotem ultralekkim” wyskakuje nam kilka stron ogłoszeń w wyszukiwarce. Czyli mamy dość obszerną szarą strefę 😉
I teraz moje pytanie – skąd się to bierze? Ja osobiście mam 2 odpowiedzi, każda do innego przypadku.
Pierwszy przypadek to tzw. gazele biznesu. Wszyscy ich znamy – to typ człowieka, który mówiąc dosadnie ma kasę na samolot/śmigłowiec i przy okazji chce na tym zarobić ale żeby się nie narobić. Nie interesuje się zbytnio wymaganiami jakie (słusznie czy niesłusznie) stawiają przepisy, lata na tym, na czym nie można wozić ludzi, nie zgłasza nigdzie swojej działalności (to akurat najmniejszy problem). Gorzej jeżeli mamy podmiot, który oferuje „super profesjonalne” loty na sprzęcie, który ostatni raz mechanika widział po opuszczeniu fabryki.
Jak pokazuje doświadczenie z szarą strefą ciężko walczyć a już na pewno nie da się jej całkowicie wyeliminować. Taka nasza natura.
Ale mamy też drugi przypadek – są tacy, co mają pomysł, możliwości i chęci legalnego latania zarobkowego. Tylko im się nie pozwala. Jak wytłumaczyć, że w wykazie ULC nie ma prawie 70% podmiotów, które były tam wpisane? OK, część zapewne została wykreślona, część zakończyła działalność. Ale nie wierzę, że 70%.
Uwaga (21.04.2022) – poniższy artykuł jest moją interpretacją przepisów, które są sprzeczne i wprowadzają wiele wątpliwości. Ostatnio dowiedziałem się, że ULC zupełnie inaczej podchodzi do możliwości wykonywania przewozu lotniczego statkami powietrznymi ultralekkimi, mimo tego, że przyjmowane są zgłoszenia takiej działalności. Staram się wyjaśnić zagadnienie, będę na bieżąco informował o rezultatach.
Pewnie większość z Was słyszała o kampanii informacyjnej ULC dotyczącej lotów widokowych:
Kampania sama w sobie ma bardzo słuszny kierunek i sam jej kibicuję. Jednak nie byłbym sobą, gdybym nie znalazł dziury w całym. Nawet dwóch dziur. Pierwszą jest brak wspominania, że ośrodki szkoleniowe ATO i DTO mogą wykonywać loty zapoznawcze – sprawę opisałem tu:
ULC teraz w oficjalnych wypowiedziach jasno stwierdza, że loty zapoznawcze są zgodne z prawem.
Drugą nieścisłością w kampanii jest brak wspominania o możliwości wykonywania przewozu lotniczego (a więc też lotów widokowych) przy użyciu ultralekkich statków powietrznych. A przecież nie jest to nigdzie zakazane. Dlatego dzisiaj opiszę Wam jak to robić i na co zwracać uwagę, żeby nie narazić się na odpowiedzialność administracyjną, cywilną i karną.
Możliwości wykonywania przewozu lotniczego
Na pytanie, czy można legalnie wykonywać przewóz lotniczy statkiem ultralekkim (urządzeniem latającym) nie ma prostej odpowiedzi. Przepisy wzajemnie się wykluczają, jest masa sprzeczności. Widać po prostu, że ustawę pisał ktoś inny a ktoś inny tworzył i nowelizował rozporządzenie wyłączające stosowanie Prawa lotniczego do niektórych rodzajów SP. Dzisiaj postaram się to w miarę jasno opisać.
LATAJ LEGALNIE 