lataj legalnie

W poprzednim wpisie omówiłem procedurę rozpoczynania działalności SPO (usług lotniczych). Teraz będzie krótko o tym, co jest operacjami wysokiego ryzyka a co nie. Przede wszystkim będą to loty, w czasie których przenoszony jest ładunek, są wykonywane nad gęsto zaludnionym terenem bez możliwością awaryjnego lądowania, loty związane z pracami budowlanymi czy przewożenie na zewnątrz ludzi lub ładunku.

Na stronie ULC jest co prawda przykładowy wykaz operacji high risk, ale nie jest on precyzyjny. Musisz sam dokonać oceny i analizy, a niezależnie od niej ULC może je zakwestionować. Przykład? Proszę bardzo:

„Wszystkie operacje […] wykonywane w odległościach mniejszych niż 50 m od przeszkód terenowych, w tym patrolowanie linii energetycznych lub rurociągów”.

Problem pojawił się, kiedy jeden z operatorów chciał wykonywać „loty patrolowe na wysokościach większych niż 50 m od przeszkód” i nie zakwalifikował ich jako operacji wysokiego ryzyka – ULC stwierdził, że jest to high risk i konieczne będzie zezwolenie. Decyzja została oparta na moim zdaniem wadliwej konstrukcji wytycznej (wykonanej przez ULC, do czego każde państwo ma upoważnienie). Autorowi zapewne chodziło o „loty patrolowe, które odbywają się w odległościach mniejszych niż 50 m od przeszkód terenowych”. Niestety same wytyczne są nieprecyzyjnie napisane i ktoś może z nich wyczytać, że operacją high risk jest każdy lot w odległości mniejszej niż 50 m od przeszkód (OK, zgoda), ale też każdy lot patrolowy (tu już się nie zgodzę).

Loty patrolowe odbywają się na różnych wysokościach, zazwyczaj kilkadziesiąt metrów – od 20 nad liniami energetycznymi wzwyż. Niestety obecne brzmienie wytycznych pozostawia pole do interpretacji (albo nadinterpretacji) – a wystarczyłoby stwierdzenie, że każdy lot poniżej 50 m od przeszkód jest high risk i koniec. Po co dodawać jeszcze patrolowanie, co tylko zamieszało w głowach? Poza tym nie wyszczególniono odrębnie lotów agro – które są wykonywane na podobnych wysokościach, więc brak tu konsekwencji.

Na marginesie samo ułożenie listy operacji high risk jest wątpliwe. Zgodnie z Rozporządzeniem 965/2012 ORO.SPO.110, właściwy organ (czyli w Polsce ULC) może określić zakres operacji wysokiego ryzyka biorąc pod uwagę przede wszystkim możliwość zagrożenia osób trzecich. Czy przy patrolowaniu linii energetycznych w szczerym polu jest ryzyko dla osób trzecich? Niekoniecznie, ale nasza władza uznała inaczej.

Wobec tego proponuję walczyć o swoje. Jeżeli jesteś w stanie uzasadnić, że lot patrolowy nie będzie stwarzał zagrożenia dla osób trzecich – przekonuj ULC do tego. Pamiętaj, że o wiele łatwiej rozpocząć działalność na zgłoszenie (czyli standardowe operacje) niż na zezwolenie (czyli high risk).

Na koniec jeszcze jedna, bardzo ważna kwestia. Procedura SPO nie ma zastosowania do zrzutu skoczków, holowania szybowców i lotów akrobacyjnych, oczywiście po spełnieniu określonych warunków (wszystkich łącznie):

• Dotyczy to organizacji szkoleniowych i organizacji powołanych do promocji sportu lotniczego lub latania rekreacyjnego;
• Samolot musi być własnością tej organizacji albo (dopuszczalny jest też tzw. dry-leasing – bez załogi);
• Lot nie generuje zysków wypłacanych na zewnątrz organizacji;
• Jeżeli w locie uczestniczą (np. jako skoczek w tandemie czy pilot holowanego szybowca) osoby spoza organizacji, to takie loty muszą stanowić marginalną część działalności organizacji.

Zatem jeżeli chcesz zarabiać na skokach w tandemach i nie będzie to działalność marginalna – niestety musisz dopełnić formalności ze zgłoszeniem SPO. Natomiast skoki spadochronowe dla członków szkoły lotniczej już nie będą tego wymagały – tu mamy w zastosowaniu Aneks VII do rozporządzenia 965/2012. Analogicznie z holowaniem szybowców i lotami akrobacyjnymi.