lataj legalnie

Od podatków trzymałem się z daleka, dopóki nie zdałem sobie sprawy, że zawodowo coraz więcej czasu poświęcam na pomaganie klientom właśnie w problemach z prawem podatkowym. Wobec czego zgodnie z zapowiedzią, kontynuuję cykl „Podatki w lotnictwie” – dziś o licencjach w świetle podatku dochodowego.

Temat zaliczenia w koszty uzyskania przychodów opłat za licencje lotnicze przewija się co jakiś czas, a to w artykułach, a to w postępowaniach podatkowych. Tylko mam wrażenie, że wszystkie te informacje da się streścić w jednym zdaniu – jeżeli koszt nabycia licencji jest związany z zawodowym charakterem działalności, to można go zaliczyć w koszty uzyskania przychodu. Tylko co jest „zawodowym charakterem działalności”? Czy trzeba faktycznie prowadzić działalność określonego typu i jak to zweryfikować na etapie szkolenia? Wszystko wygląda fajnie, dopóki nie zderzasz się z konkretnym problemem. Np. czy od podatku można odliczyć koszty PPL, SPL czy BPL? Czy może tylko od niektórych z nich? Czy ma znaczenie jaką działalność wykonuję?

Nie jest tak prosto – zobaczycie w dalszej części tekstu.

Zasada kosztów uzyskania przychodów

Zgodnie z przepisami ustawy o PIT i CIT, do kosztów uzyskania przychodów można zaliczyć „wszystkie koszty, które podatnik ponosi w celu osiągnięcia przychodów albo zabezpieczenia źródła przychodów” (art. 15 ust. 1 ustawy o CIT oraz art. 22 ust. 1 ustawy o PIT).

Do stwierdzenia, czy poniesione wydatki związane z uzyskaniem licencji pilota mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej istotnym jest ustalenie:

• czy takie wydatki związane są ze zdobywaniem wiedzy i umiejętności, które są potrzebne w prowadzonej działalności gospodarczej i mają związek z tą działalnością?
• czy też wydatki te służą tylko podnoszeniu ogólnego poziomu wiedzy i wykształcenia niezwiązanego z działalnością gospodarczą, a więc które co do zasady mają charakter osobisty?

Czyli konkretnie – jeżeli robisz licencję, która ma związek z Twoją działalnością zawodową, możesz odliczyć koszt licencji i szkolenia od podatku dochodowego.

Oczywiście inaczej będzie wyglądała działalność stricte lotnicza (o tym niżej) a inaczej zdobycie uprawnień do pilotowania statku powietrznego, w celu komunikacji z klientem, przy użyciu samolotu albo śmigłowca. W tym drugim przypadku interpretacje podatkowe[1] (nie są źródłem prawa, ale pokazują trend), pokazują pewną tendencję, zgodnie z którą trzeba bardzo ostrożnie podchodzić do możliwości obniżenia podatku. Organy podatkowe (szczególnie Dyrektor KIS) najczęściej stoi na stanowisku, że związek pomiędzy odbywaniem lotów do klientów a normalną działalnością gospodarczą podatnika (cały czas mówimy o działalności inna niż lotnicza, gdzie samolot jest tylko środkiem komunikacji) jest zbyt luźny, żeby uznać koszt nabycia licencji jako podstawę do zmniejszenia podatku.

Co ciekawe, zaliczanie w koszty wydatków eksploatacyjnych statku powietrznego jest już bardziej powszechne (pisałem o tym TUTAJ). Moim zdaniem po prostu interpretacje w kwestii odpisów kosztów uzyskania licencji są pisane z brakiem zrozumienia tematu. A brak zrozumienia wynika często z nieprecyzyjnego opisania samego pytania – więc jeszcze mamy tu pole do działania.

Jeszcze jedna sprawa – dla lotów biznesowych (ale prywatnych w ramach jednej firmy) wystarcza licencja PPL. Czyli wystarczy przekonać organ podatkowy, że latanie ma związek z osiąganiem albo zabezpieczeniem naszych przychodów, a wtedy koszt szkolenia i licencji PPL może być uznany za koszt uzyskania przychodu.

Jakie licencje i szkolenia podlegają odliczeniu?

Jeżeli mówimy o tym, jakie licencje i szkolenia mogą być odliczane od podatku dochodowego, zawsze opieramy się na podstawowej zasadzie – czy służą one osiągnięciu przychodu lub jego zabezpieczeniu.

Działalność pozalotnicza, w której statek powietrzny jest tylko środkiem komunikacji opisałem wcześniej. Teraz o samym szkoleniu i działalności w lotnictwie.

Licencje samolotowe zawodowe

Nie ulega żadnej wątpliwości, że licencje zawodowe (CPL, ATPL) i uprawnienia dodatkowe (np. IR, uprawnienia na dodatkowy typ) służą takim celom a w konsekwencji mogą być uznane za koszt uzyskania przychodu. Tyle, że musicie pamiętać o jednej kluczowej sprawie – w czasie szkolenia musicie prowadzić działalność gospodarczą. Koszt uzyskania licencji jest WASZYM kosztem uzyskania przychodu – nie operatora, u którego latacie. Dlatego możecie odliczyć go od podatku tylko wtedy, jeżeli w czasie szkolenia macie założoną działalność gospodarczą związaną z wykorzystaniem licencji. Oczywiście do momentu uzyskania licencji nie ma mowy o wykonywaniu funkcji dowódcy w przewozie lotniczym, ale poniesione opłaty można zaliczyć do podatku tylko w roku jego poniesienia, chyba, że prowadzicie KPiR a koszt jest związany bezpośrednio z przychodem – wtedy na podstawie art. 22 ust. 5 ustawy o PIT można odliczyć koszty w roku, kiedy osiągnięto przychód z działalności lotniczej.

Licencje PPL

A co w sytuacji szkolenia i licencji PPL? Temat jest już bardziej zróżnicowany. Licencja PPL to licencja turystyczna, zgodnie z którą pilot może wykonywać czynności bez wynagrodzenia (PART.FCL.205.A i PART.FCL.205.H). Zgodnie z powyższym, prowadząc lotniczą działalność gospodarczą nie ma możliwości zaliczenia w koszty tego, co poniesiecie w związku z uzyskaniem PPL. Jest to pogląd przeważający, ale z jednym zastrzeżeniem:

W 2016 roku Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi uznał, że uzyskanie licencji PPL, które jest początkiem do uzyskania CPL może być uznane za koszt uzyskania przychodu[2]. Sprawa miała miejsce w sytuacji, gdzie podatnik prowadził działalność informatyczną, ale zamierzał ją rozszerzyć o wykonywanie lotów widokowych.

Licencje SPL i BPL

Natomiast licencje BPL i SPL wyglądają inaczej. Zgodnie z PATT.FCL.205.S i PART.FCL.205.B, posiadacz takiej licencji może wykonywać tylko operacje niekomercyjne, ale do czasu spełnienia dodatkowych przesłanek opisanych w tych przepisach. Po uzyskaniu odpowiedniego nalotu i zaliczenia umiejętności przed egzaminatorem pilot szybowca i balonu może latać w operacjach zarobkowych (CAT). I teraz najważniejsze – skoro zdobycie licencji pozwala na latanie w zarobkowym przewozie, to jest to wydatek poniesiony w celu uzyskania przychodu i może być odliczony od podatku. Na etapie odliczania podatkowego (w roku, w którym odbywa się szkolenie) pilot nie jest jeszcze uprawniony do lotów komercyjnych, ale licencja SPL i BPL jest do tego jedyną i bezpośrednią ścieżką. Dalsze wymagania nalotu i sprawdzenia umiejętności są niejako etapem przejściowym, ale nie odrębnym jak w modelu PPL-CPL. Wobec tego trzeba uznać, że opłaty za szkolenie i licencję SPL i BPL mogą być kosztem uzyskania przychodu, przez co pomniejszają Wasz podatek dochodowy.

Oczywiście musicie mieć założoną działalność gospodarczą w czasie szkolenia żeby takiego odliczenia dokonać. Te same zasady dotyczą uprawnień instruktorskich – są one z zasady związane z zawodem i sposobem zarabiania, wobec czego odliczenie przysługuje.

Trochę to skomplikowane (jak zwykle w podatkach) ale warto znać zasady. Może komuś z Was uda się dzięki temu zaoszczędzić parę złotych na budowanie nalotu 😊 A jak widać wiele z popularnych szkoleń i licencji może być kosztami uzyskania przychodu.

---

[1] Np. interpretacja Dyrektora KIS z dnia 28 listopada 2017 r., 0113-KDIPT3.4011.243.2017.2.MH albo interpretacja Dyrektora KIS, 30 listopada 2017 r., 0113-KDIPT3.4011.254.2017.2.MH

[2] Interpretacja indywidualna z 20 stycznia 2016 r., IPTPB1/4511-621/15-4/KO

UWAGA: Wyżej wskazana analiza przepisów dotyczy stanu prawnego i interpretacji na dzień publikacji. Autor nie ponosi odpowiedzialności za ewentualne zmiany przepisów i podejścia organów podatkowych. Interpretacje indywidualne nie są źródłem prawa i wiążą tylko organ wobec wnioskodawcy.