W jednym w wpisów obiecałem, że zajmę się podziałem operatorów na complex i non-complex. W naszym oficjalnym tłumaczeniu jest do odpowiednio organizacja „duża” i „mała”, ale to niezbyt fortunne tłumaczenie. Pomijając sam język i znaczenie słowa „complex”, ten podział nie dotyczy tylko samej wielkości operatora/organizacji, ale stopnia ich skomplikowania. Chyba właśnie takie sformułowanie byłoby bardziej na miejscu.
Ale do rzeczy – PART.ORO wprowadziło nam podział operatorów na 2 grupy: complex i non-complex. W samych przepisach nie ma precyzyjnie określonych kryteriów tego podziału, ale już np. w AMC do ORO.GEN.200 są szczegółowe różnice, jakimi należy się kierować przy ocenie działalności. Zawartość AMC wykorzystał też Prezes ULC i wydał wytyczne, na podstawie których określa się stopień złożoności operatora.
Ogólne zasady
Kluczowa jest liczba zatrudnionych osób – do 20 jest non-complex. 21 i więcej to już operator complex. Musisz też zwrócić uwagę na dwie ważne kwestie (na ich podstawie oblicza się liczbę zatrudnionych):
- Liczba pracowników dotyczy pracowników w pełnym wymiarze godzin.
Czyli 40 godzin pracy w ciągu 7 kolejnych dni kalendarzowych. Nie ma znaczenia, czy stosujesz równoważny system czasu pracy – liczy się zasada 40/7. Do pracowników wliczani są również wszyscy, którzy mają umowy cywilnoprawne (zlecenie, dzieło) ale też jeżeli prowadzą działalność gospodarczą. Tu nie opieramy się na prawie pracy, ale na przyjętych tak a nie inaczej wytycznych Prezesa ULC.
- Obszary działalności tych pracowników.
Czyli w jakich obszarach muszą pracować, żeby można ich było zakwalifikować do obliczania tej 20-stki. Odpowiadając krótko – w te rodzaje działalności, które podlegają Rozporządzeniu 216/2008. Trochę bardziej szczegółowo, będzie to działalność w zakresie[1]:
- Zarobkowego przewozu lotniczego;
- Szkolenia mechaników lotniczych obsługi technicznej zgodnie z PART 147;
- Działalności ATO;
- Obsługi technicznej i naprawy AMO (zgodnie z PART 145 i PART-M);
- Organizacji CAMO;
- Projektowania statków powietrznych;
- Udostępniania certyfikowanego szkoleniowego urządzenia symulacji lotu;
- Produkcji wyrobów, części i akcesoriów.
Jeżeli osoby zatrudnione w organizacji zajmują się jednym z w/w zakresów działalności, to będą uwzględniani przy obliczaniu całkowitej liczby pracowników, a co za tym idzie – klasyfikacji jako complex albo non-complex.
Organizacje complex do 20 pracowników
Ale to nie wszystko – czasem nawet organizacja, która zatrudnia do 20 pracowników powinna być uznana za complex, jeżeli Kierownik odpowiedzialny uzna, że inne kryteria kwalifikują ją do tego. Takimi kryteriami są m.in. złożoność, zasięg i zakres zleconych czynności podlegających zatwierdzeniu. Dodatkowo wpływ na uznanie organizacji za complex mają kryteria ryzyka, takie jak:
- Specjalne zatwierdzenia (np. LVO, ETOPS, HEMS, HHO albo przewóz materiałów niebezpiecznych);
- Różne typy statków powietrznych. Tu trzeba pamiętać, że wszystkie samoloty jednosilnikowe w klasie osiągów B to jeden typ;
- Obszar wykonywania operacji, np. przybrzeżny, górzysty.
Kierownik odpowiedzialny musi dokładnie przeanalizować wszystkie czynniki, ponieważ Prezes ULC zawsze może przeprowadzić swoją analizę, niezależnie od uznania ACM. Taka analiza może mieć miejsce albo przy ocenie formalnej wniosku, albo na audycie certyfikacyjnym.
Organizacje non-complex
Bez względu na liczbę zatrudnionych, organizacja będzie uznawana za non-complex jeżeli prowadzi szkolenia (pojedynczo lub łącznie):
- LAPL – pilota lekkich statków powietrznych;
- PPL – pilota turystycznego;
- SPL – pilota szybowcowego;
- BPL – pilota balonowego.
Z czym się wiąże klasyfikacja complex albo non-complex?
Przede wszystkim znaczące różnice w systemie monitorowania zgodności (operator complex ma znacznie bardziej rozbudowaną listę kontrolną audytu), systemie zarządzania bezpieczeństwem (obowiązek powołania SAG).
Ważnym zagadnieniem, które łączy się z klasyfikacją operatora jest liczba zatrudnionych osób i łączenie stanowisk. W tym wpisie wymieniłem stanowiska, jakie musi ustanowić operator.
Wskazane tam stanowiska mogą być łączone poprzez powierzanie ich mniejszej liczbie osób. Obwarowania wprowadzają wytyczne do przepisów oraz zalecenia ULC. Jeżeli operator będzie kwalifikowany jako complex, obowiązuje zakaz łączenia funkcji CMM z osobami nominowanymi, ACM oraz SM. SM nie może być łączony z osobami nominowanymi, ACM oraz CMM. Dopuszczalne jest natomiast łączenie stanowiska ACM z osobami nominowanymi lub też łączenie stanowisk nominowanych ze sobą[2]. Tak więc jedna osoba może być np. PFO oraz PTO, albo PGO.
Łączenie stanowisk będzie przedmiotem analizy podczas procesu certyfikacyjnego, kiedy to sprawdzeniu zostaną poddane możliwości funkcjonowania osoby zajmującej więcej niż jedno stanowisko. Wobec tego, nie do końca prawidłowe (choć teoretycznie zgodne z przepisami) byłoby obsadzenie wszystkich stanowisk nominowanych jedną osobą. Przykładowo, zakładając dwa połączenia, tj. PFO i PTO oraz PGO i PCA, operator będzie musiał zatrudnić min 5 osób wchodzących w skład kierownictwa oraz 5 osób jako ich zastępcy. Zastępca musi zostać określony dla każdej osoby z kierownictwa, ponieważ w przypadku nieobecności ACM, PFO czy SM operacje nie mogą się odbywać.
___________________________________________________________________________
[1] Co ciekawe, nie liczy się do tego działalność samego lotniska, jeżeli jest certyfikowane. Oczywiście działalność zarządzającego podlega pod Rozporządzenie 216/2008, ale dotyczy to tylko dużych portów lotniczych. Lotniska GA nawet publiczne, z certyfikatem (oczywiście ograniczonej certyfikacji) nie podlegają pod te przepisy.
[2] Podręcznik Certyfikacji i Ciągłego Nadzoru Operacyjnego, PNO-2-05-04
Jedna myśl na temat “Cykl „PRZEWÓZ LOTNICZY” – Operator complex i non-complex.”